با توجه به اینکه برای انتقال بتن آماده با حجم و فشار مشخص، باید از یک وسیله یا ابزار استفاده شود، پمپ بتن طراحی شده است تا فرآیند بتن ریزی را سهولت ببخشد.
تراک میکسر
لذا روشهای سنتی بتن ریزی نمیتوانند سرعت مورد نیاز را تامین کنند.
همچنین که در بسیاری از مکان های پروژه که در نقاط مرتفع قرار دارند، وجود پمپ بتن بسیار ضروری است.
چرا که به هیچ وجه نمی توان از شیوه های سنتی برای بتن ریزی استفاده کرد.
از همین رو قصد داریم در ادامه این مطلب به نقد و بررسی چیستی تراک میکسر، انواع آن، موارد استفاده، نحوه کارکرد و نکات مهم در استفاده از پمپ بتن بپردازیم.
پمپ بتن چیست؟
همانطور که پیش از این هم اشاره کردیم، پمپ بتن وسیله ای است که میتوان با استفاده از آن انتقال مواد را با حجم زیاد و فشار بالا انجام داد.
در واقع پمپهای زیادی در صنعت وجود دارد که وظیفه هرکدام برای فعالیت مشخصی است؛ لذا پمپ بتن نیز به صورت اختصاصی برای جابجایی بتن در پروژه های عمرانی ساخته شده است.
تراک میکسر بتن، که به آن میکسر کامیونی یا میکسر حمل بتن نیز گفته میشود، یک وسیله نقلیه سنگین است که برای حمل بتن آماده (بتن مخلوط شده) از کارخانه بتن به محل‌های ساخت‌وساز استفاده میشود. این کامیون‌ها دارای یک مخزن بزرگ دوار هستند که بتن را در حالت مخلوط نگه می‌دارد تا زمانی که به محل پروژه برسد و آماده ریختن باشد.
ویژگی‌های اصلی تراک میکسر بتن عبارتند از:
1. درام دوار: برای جلوگیری از سفت شدن بتن و حفظ حالت مخلوط آن تا زمان رسیدن به محل کار.
2. قدرت موتور: تراک‌های میکسر بتن دارای موتورهای قدرتمندی هستند که باید توانایی حمل مقادیر زیادی بتن را داشته باشند.
3. ظرفیت حمل: ظرفیت حمل بتن در تراک‌های میکسر میتواند متفاوت باشد، معمولاً از حدود ۲ تا ۱۲ متر مکعب یا بیشتر.
4. سیستم هیدرولیک: برای چرخاندن درام و تخلیه بتن استفاده میشود و باید به خوبی طراحی شده و قابل اعتماد باشد.
5. کابین راننده: مجهز به سیستم‌های کنترل برای رانندگی و عملیات مربوط به بتن‌ریزی.
6. مکانیزم تخلیه: شامل شوت‌هایی که بتن را به محل دقیق مورد نظر هدایت می‌کنند.
هنگام خرید یا اجاره تراک میکسر بتن، باید به نکاتی مانند سابقه خدمات و نگهداری وسیله، کارکرد کلی، وضعیت موتور و سیستم هیدرولیک، و همچنین قابلیت اطمینان کلی تراک توجه کنید. همچنین، باید مطمئن شوید که تراک مورد نظر برای نوع خاص پروژه‌هایی که قصد انجام آنها را دارید، مناسب است.
انواع پمپ بتن
در حال حاضر نزدیک به یک قرن است که از ابداع اولین دستگاه پمپ بتن مکانیکی میگذرد .
در این خصوص نیاز به این وسیله آنقدر گسترش یافته که روزبه روز شاهد عرضه دستگاههای جدید به همراه تکنولوژی های پیشرفته هستیم که هر یک کاربرد مجزایی را به خود اختصاص میدهد.
بر همین اساس معیارهای مختلفی به منظور دسته بندی انواع پمپ بتن وجود دارد که سعی میکنیم در ادامه تمام موارد را به طور کامل شرح دهیم:
انواع پمپ بتن بر اساس تجهیزات مورد استفاده
منظور از نوع تجهیزات مورد استفاده، این است که در انواع پمپ بتن تجهیزات متفاوتی به کار رفته که بر همین اساس، کاربرد متفاوتی دارند.
اغلب در پروژه های بزرگ که نیازمند دقت بالا هستند از پمپ بتن هوایی استفاده میشود که به آن پمپ بتن دکل یا پمپ بتن بوم نیز گفته می شود.
در این نوع پمپ، بازوهای متحرک و انعطافپذیری وجود دارند که لوله های انتقال بر روی آنها قرار دارند.
لذا فرآیند انتقال بتن برای نقاط دور از دسترس یا نقاطی که امکان جایجایی زمینی وجود ندارد، سادهتر خواهد شد. همچنین مهمترین مزیت این نوع پمپ، امکان استفاده از آن در ساختمان هایی است که ارتفاع زیادی دارند.
پمپ بتن هوایی سرعت و میزان بتن ریزی را تا چند برابر افزایش میدهد و امکان نصب آن بر روی کامیون یا هر نوع سطوح محکم وجود دارد تا جایجایی بهتر و راحتتر انجام شود.
لذا با استفاده از پمپ بتن هوایی، نیروی انسانی کمتری درگیر پروژه خواهد شد و به نصب لوله های انتقال نیز نیازی وجود نخواهد داشت؛ چرا که انتقال به راحتی توسط بازوهای جابجایی انجام خواهد شد.
البته ناگفته نماند که به منظور استفاده از پمپ بتن هوایی، نیروی اپراتور باید ماهر و کارکشته باشد. همچنین که استفاده از این نوع پمپ در پروژههای کوچک مقرون به صرفه نیست.
پمپ بتن زمینی با عنوان پمپ بتن خطی نیز شناخته میشود که امکان استفاده از آن به صورت نصب شده بر روی کامیون و تریلی یا به شکل مجزا وجود دارد.
در این نوع پمپ باید لوله های فولادی و لاستیکی از مبدا تا مقصد به صورت دستی نصب شوند. لذا تراک میکسر در این نوع پمپ، وظیفه تخلیه بتن به درون قیف را به عهده میگیرد.
بهترین ویژگی پمپ بتن خطی یا زمینی، این است که میتوان بر اساس طول محل پروژه، طول لوله ها را نیز افزایش یا کاهش داد.
انواع پمپ بتن بر اساس شیوه تامین انرژی
شیوه تامین انرژی، دسته بندی دیگری از انواع پمپ بتن را شامل می شود که موارد زیر را در برمیگیرد.
همانطور که از نام این نوع پمپ مشخص است، عمکلرد پمپ بتن برقی وابسته برق است و در مقایسه با پمپ بتن دیزلی، هزینه کارکرد کمتر و کاربرد گستردهتری را شامل میشود.
انواع پمپ بتن بر اساس امکان جابجایی
یکی دیگر انواع رایج پمپ بتن، دستهبندی بر اساس جابجایی است که به دو دسته ثابت و متحرک قابل تقسیم است.
این نوع پمپ بر روی کامیون قرار میگیرد و همانطور که از نامش پیداست، قابلیت جابجایی و حرکت دارد.
انواع پمپ بتن بر اساس نوع کاربری
نوع کاربری نیز میتواند دسته مجزای از پمپ بتن را به خود اختصاص دهد که بر اساس مکان مورد استفاده، فرم و حالت تعریف میشود.
این پمپ با مکانیسم سانتریفیوژی کار میکند و مقاومت آن در برابر خوردگی بسیار قابل توجه است. در حالت کلی کاربرد این نوع از پمپ بتن در صنایع فولاد، معدنی و لایروبی قابل مشاهده است.
پمپ بتن شاتریک یا پاششی، به وسیله پمپهای کاملا تخصصی قابل انتقال است که از سوپاپ معمولی یا توپی شکل با سیلندرهای کوتاه تشکیل میشود.
نوع خاصی از پمپ بتن شامل تراک میکسر است که با سیستم پمپ و بوم همراه است.
در واقع زمان هایی که لازم باشد مخلوط بتن آماده از مبدا یا همان محل کارخانه تا پروژه، منتقل شود یا بتن آماده شده برای مدت زمان خاصی تا هنگام بتن ریزی نگهداری شود.
از تراک میکسر استفاده میشود که یکی از مهم ترین و اساسی ترین تجهیزات یا ماشین آلات مورد استفاده در صنعت ساخت و ساز است.
موارد استفاده از پمپ بتن
به صورت کلی، انواع پمپ بتن در صنایع زیر قابل استفاده است:
در واقع میتوان چنین گفت که پمپ بتن در هر نوع پروژهای که نیازمند فرآیند بتن ریزی باشد، کاربرد دارد.
